Sporten tegen de tijd

Gepubliceerd op 9 juni 2020 | Last revision 27 december 2022

Tijdmetingen zijn hedendaags een bekende term in de sportwereld. Belangrijke sportwedstrijden worden tot op de dag van vandaag beslist door het vastleggen van de tijd. Neem bijvoorbeeld de schaatswedstrijd tussen de Duitse Jenny Wolf en de Koreaanse Sang-Hwa Lee afgelopen seizoen. Wolf wist de wereldbeker naar zich toe te trekken met een milliseconde voorsprong op haar tegenstander.

Vroeger zou er bij deze wedstrijd geen winnaar aangewezen kunnen worden. Met het blote oog kan immers geen milliseconde verschil waargenomen worden, wat vaak voor vele discussies zorgden onder het publiek. Want wie had er nu gewonnen?

De tijdsmeting kent een geschiedenis waarin vele verschillende meetmethodes ontwikkeld zijn.

Eerste tijdsmeting met horloge en stopwatch

De horloge en de stopwatch waren de eerste instrumenten waarmee de tijd werd gemeten tijdens de sport. De stopwatch is ontworpen in 1821 in opdracht van koning Lodewijk XVIII om de tijd van paardenraces bij te kunnen houden. Het is een instrument waarmee je de verstreken tijd kunt meten nadat je hem hebt geactiveerd.

Bij de Olympische Spelen van 1896 die plaatsvonden in Athene, zijn deze twee meetinstrumenten voor het eerst gebruikt in de sportwereld. Scheidsrechters namen hun horloges van thuis mee en gebruikten stopwatches om de tijd bij te houden.

Hierna volgde een tijd waarin niet veel behoefte was om alle gemaakte records bij te houden, maar de tijdsmetingen wel werden gebruikt om bij elke wedstrijd een winnaar bij te houden. Sinds 1932 groeide de interesse om de records bij te houden en was er bij de Olympische Spelen voor het eerst een tijdschrijver aanwezig.

Ontwikkeling van tijdsmeting in sport

Er bleek dat de eerste meetinstrumenten niet zo geschikt waren om de tijd te meten. Ze waren vaak niet accuraat genoeg om een eerlijke uitslag te krijgen.

Er kwamen nieuwe ontwikkelingen in de tijdswaarneming, zoals het filmen van de wedstrijd. Een zogenoemde chronocinema maakte circa 128 beelden per seconde. De beelden werden gemaakt van de finish en tegelijkertijd hield een choronograaf de tijd bij. Zo kon de jury beeld voor beeld bekijken om vast te stellen wie er als eerst over de finish kwam.

Omdat deze methode lang op de uitslag liet wachten, werd de finishfoto geïntroduceerd. Op deze manier is het mogelijk om dezelfde plek over een langere tijd te laten zien. Highspeed camera's laten alles wat beweegt uitgerekt in beeld verschijnen. De meest rechtse persoon op de finishfoto kwam als eerste over de finish. Deze manier van meten kan een verschil 0,0001 seconde waarnemen.

Sporten

In de huidige sportwereld zijn er veel sporten die gebruik maken van het scherpe en eerlijke oog van de tijdmetingen. Vooral binnen de atletiek wordt dit veel toegepast, zoals bij een sprint of het lopen van een marathon. Maar ook bij sporten zoals wielrennen, zwemmen en schaatsen wordt veel gebruik gemaakt van effectieve tijdmetingen.

Door de ontwikkeling in de tijdwaarneming is de uitslag van diverse sporten veel preciezer en eerlijker geworden. Geen mogelijkheden meer voor de valsspelers, de terechte winnaar wint!